Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı – Çanakkale

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alanı Marmara Bölgesi’nin kuzeybatısında, Ça­nakkale ili sınırları içerisinde yer almaktadır. Büyük bö­lümü Eceabat ilçe sınırındadır. 33.444 hektarlık alanı kaplayan Tarihî Alan sınırları içerisinde çok sayıda şehitlik, mezarlık ile müzeler ve anıtlar yer almaktadır. Eceabat, Gelibo­lu Yarımadası’nın güneyinde Çanakkale iline bağlıdır. İlçenin doğusu Çanakkale Boğazı, batı ve güneyi Ege Denizi ile çevrilidir. Asya ve Avrupa kıtalarının birbirinden ayrıldığı geçiş noktalarından biridir.

Türkiye’de en fazla ziyaret edilen savaş alanı Çanak­kale ili sınırlarında yer alan Tarihî Alan’dır. I. Dünya Savaşı sırasında İtilaf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında meydana gelen en büyük savaşlardan biri Çanakkale Savaşı’dır.

Alanda bulunan 138 sivil mi­marlık örneği, 49 anıtsal yapı, 50 Türk şehitliği, 29 Türk anıt ve kitabesi, 34 yabancı mezarlık ve anıt ile ka­leler, tabyalar gibi tarihi yapılar inanç turizmi açısın­dan büyük bir potansiyel oluşturmaktadır. Çok çeşitli “doğal sit alanları ve anıtlar” içerisinde ise kumsallar, koylar, Akdeniz çalıları (maki) ile karışık koru parçaları, çarpıcı görünümlü jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar, bir tuz gölü (Suvla) yer almaktadır.

Alanda batık gemiler, toplar, siperler, kaleler, burçlar ve savaşla ilgili yüzlerce kalıntıdan başka doğal sit alan­ları içerisinde ise XV. yy askeri mimarisinin örneklerini içeren kültürel bir miras koleksiyonu bulunmaktadır. Söz konusu alan, dünya genelinde korunabilmiş nadir savaş alanlarından biri olarak ön plana çıkmaktadır.

Çanakkale ve Gelibolu 1. Dünya Savaşı alanları, dünya tarihini etkileyen önemli noktalardan biri olarak kabul edilmiş ve 2014 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne dâhil edilmiştir.

3 Kasım 1914- 9 Ocak 1916 tarihleri arasında ger­çekleşen Çanakkale Muharebeleri’nin en çarpıcı iz­lerinin görülebileceği Tarihî Alan, adeta bir açık hava müzesi niteliğindedir. Adım atılan her noktada 1915 Muharebeleri’nin izlerini görmek mümkündür. Gerçek şüheda kabristanları, siperler, askerî yol güzergâhları, kaleler, tabyalar, anıtlar… Hepsi hissedilir bir şekilde savaşın izlerini yansıtmaktadır. Tüm yönleriyle bir milletin var olma mücadelesi verdiği Çanakkale Mu­harebeleri’nin gerçekleştiği Gelibolu Yarımadası’nda ziyaretçi sayısı her yıl katlanarak artmaktadır.

Hem ulusal hem de uluslararası sonuçları ile Çanak­kale Cephesi, I. Dünya Savaşı’nın bir cephesi olmak­tan çıkıp dünya tarihinde ayrı bir yer almıştır. Millet olarak verilen mücadele sonucunda, zaferin kazanıldığı bu topraklarda her yıl yapılan törenlerle, 1915’te temeli atılan haklı gururumuz devam ettiril­mektedir. Savaşan tarafların yıllardır anma günlerin­de bir araya gelerek dünya barışına işaret etmeleri, dünyaya örnek olacak mahiyettedir. Her iki taraf devletleri için de binlerce cana mal olan Çanakkale Muharebeleri’nde üniformalar, bayraklar, sancaklar farklı renktedir; fakat her ülkenin tarihine yazılan acı tek renktir.