Yöresel Tarhana Çorbaları

Yöresel Tarhana Çorbaları

Yapım tekniği ve besin değeri yüksek bileşimi sayesinde tarhana, geçmişte ve günümüzde Türk mutfağı açısından önemli yere sahip olmuştur. Tarhana yöreden yöreye farklılık göstermekle birlikte genel olarak un, yoğurt, maya, sebze ve baharatların karıştırılarak mayalanması, kurutulması ve öğütülmesi işlemlerinden geçirilerek elde edilir. Ülkemizin farklı yörelerinden tarhana çorbası tariflerini sizlere sunuyoruz.

Bolu Kızılcık Tarhanası

Bolu da yetişen kızılcık meyvesinin püresi, sert-kırmızı ekmeklik buğday unu ve yemeklik iyotlu tuzun belli oranlarda karıştırılıp yoğrulması ile üretilen üründür. Bolu Kızılcık Tarhanası yörede yaşayan insanların kültürel birikimi ile bugünlere taşınan yöre adı ile bilinirlik kazanmış dayanıklı bir üründür. Bolu Kızılcık Tarhanasının üretiminde yörede yetişen (Cornaceae familyasından Cornus Mascula) kızılcık meyvesi kullanılmalıdır. Tarhananın pembe-kırmızı renge yakın olabilmesi için güneş almayan bir ortamda, bez zemin üzerinde kurutulması gereklidir.

Bolu Kızılcık Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Taze kızılcıklar yıkanır, bekletilerek yumuşaması sağlanır. Yumuşayınca ezilerek süzgeçten geçirilir. Marmelat gibi koyu kıvama gelince unla karıştırılarak hamur yapılır ve hamur küçük parçalara ayrılır. Güneş almayan ortamda altı üstü biraz kurutularak ezilir ve ufalanması sağlanır. Bez torbalara konularak çorba yapılacağı zaman tüm malzemeler kaynayana dek karıştırılarak pişirilir.

Bolu Kızılcık Tarhana Çorbası için kullanılan malzemeler

• 1 kase kızılcık tarhanası, 
• su,
• 1 diş sarımsak,
• tuz ve tereyağı.

Maraş Tarhana Çorbası

Maraş Tarhana Çorbası için kullanılan malzemeler

• 500 gram kuru özel Maraş tarhanası
• 4-5 diş sarımsak
• tuz, yağ, Maraş kırmızı pul biberi, kuru nane
• 1-2 adet şalgam

Maraş Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Tarhana akşamdan ıslatılır. Çorba pişirilmeden önce ekşiliği ayarlamak için ıslatma suyunun bir kısmı dökülür. Islanmış tarhananın kaldıracağı kadar su ayarı yapılır. Pişen çorba tahta kaşıkla özenir, dövülür ve kıvam verilir. Çorba bu şekliyle tüketildiği gibi taze yoğurt ve et suyu ilavesiyle de tüketilebilir. Bu aşamada çorbanın tuzu ayarlanır.

Çorba yüzeyine yağda pembeleştirilen sarımsak, kuru nane ve kırmızı pul biber dökülür. Küp küp haşlanmış şalgam da ilave edilir. Bu çorbanın sebzeli türü de yapılabilir.

Düzce Kızılcık Tarhanası

Düzce Kızılcık Tarhana Çorbası için kullanılan malzemeler

• 3 yemek kaşığı kızılcık tarhanası,
• ½ çay bardağı sıvı yağ,
• 1 adet kuru soğan,
• 1 tatlı kaşığı domates salçası,
• 1 tatlı kaşığı biber salçası,
• 1 çay kaşığı tuz,
• 4 su bardağı ılık su.

Düzce Kızılcık Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Bir çorba kâsesinin içinde üç yemek kaşığı tarhana ılık su ile açılır ve bekletilir. Bir tencerede ince doğranmış soğan yağda kavrulur ardından biber salçası, domates salçası ve dört su bardağı sıcak su ilave edilerek kaynatılır. Kaynayan suya tarhana ilave edilir ve sürekli karıştırılır.  Kısık ateşte yaklaşık 10 dakika kadar pişirilir. İsteğe göre tel şehriye veya kıymalı da yapılabilir.

Kütahya Kızılcık Çorbası

Kütahya Kızılcık Çorbası İçin Kullanılan Malzemeler 

• kızılcık tarhanası,
• soğan,
• yağ,
• sarımsak,
• tuz.

Kütahya Kızılcık Çorbasının hazırlanışı: Yağ önce tencerede kızdırır. İçerisine doğranmış soğan atılıp, İçerisine dağranmış soğan atılıp, pembeleştirilir ve sarımsak ilave edilir. Üzerine su ve kızılcık tarhanası ilave edilir. Kaynayana kadar yavaş yavaş karıştırılır.8-10 dakika kaynatıldıktan sonra ateşten indirilir. Sıcak servis yapılır. 

Denizli Sebzeli Top Tarhana

Denizli Sebzeli Top Tarhana Çorbası için kullanılan malzemeler

• yarım kg top tarhana,
• 1 kg balkabağı, 
• 250 gr börülce,
• 2 yemek kaşığı tereyağı,
• 1 çay kaşığı tuz,
• ½ çay kaşığı karabiber,
• 2 litre su. 

Denizli Sebzeli Top Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Su kaynatılır ve tuzu ilave edilir. Bir gün önceden ıslatılmış top tarhana eklenir. Daha sonra börülce ilave edilir. Börülceler yumuşayınca balkabağı eklenir. Kabak piştikten sonra 2 yemek kaşığı tereyağı ve karabiber ilave edilir. 2-3 dakika daha kaynatılır. Sıcak olarak servis yapılır.

Uşak Tarhana Çorbası

Uşak Tarhana Çorbası için kullanılan malzemeler 

• un,
• yoğurt,
• süt,
• kırmızı ve yeşil biber, nane,
• soğan,
• domates,
• tercihe göre haşlanmış nohut veya fasulye.

Uşak Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Bir gün öncesinden hamur için maya hazırlanır. Hazırlanan maya un ile yoğrulurken, yukarıda sayılan malzemeler de ilave edilmek suretiyle, karışım hazırlanır. Belli bir kıvama gelen karışım, geniş kap (toprak çömlek veya leğen) içine konulur. 15-20 gün bu kapta bekletilir. Bu arada 2 günde bir, hafif ıslatılmış elle karıştırılarak mayalanması sağlanır. Daha sonra parçalanarak temiz bir bez üzerinde serilir, kuruduktan sonra elle ovularak elenir, bez torba veya toprak küpte saklanır.

Pişirilirken salça, et suyu ve tereyağı kullanılır. Sıcak servis edilir.

Isparta Buğday Diş Top Tarhana Çorbası

Isparta Buğday Diş Top Tarhana Çorbası İçin Kullanılan Malzemeler 

• 5 top tarhana,                                                            
• 1 su bardağı haşlanmış nohut veya haşlanmış börülce (Karnıkara), 
• 1 çorba kaşığı salça,
• 2 çorba kaşığı tereyağı,
• tuz,
• 5 su bardağı su.         

Isparta Buğday Diş Top Tarhana Çorbasının hazırlanışı: Top tarhana geceden ılık suyla ıslatılır. Ertesi gün, tencereye konularak üzerine su eklenir. İsteğe göre haşlanmış nohut ya da börülce ilave edildikten sonra, ara ara karıştırılarak yaklaşık 20-25 dakika kaynatılır. 1 çorba kaşığı salça, kızdırılmış tereyağında kavrularak çorbanın üzerine dökülür. Sıcak servis yapılır.

Kütahya Sıkıcık Çorbası

İnce bulgurlar elde sıkılarak yuvarlandığı için bu yemeğe Sıkıcık adı verilmiştir. Bu yemeğin bir de hikayesi vardır. Bir kadının oğlu askerden gelmiştir. Ancak ekonomik yönden sıkıntıda olduklarından kadın, oğluna her gün başka isimler altında bu yemekten yapar. Oğlu: “ana akşam ne yiyeceğiz” dediğinde ilk gün bali guli köftesi, ikini gün ense patlatan damak şaklatan, üçüncü gün deve dolması, dördüncü gün sıkıcık, beşinci gün garip köftesi der.

Kütahya Sıkıcık Çorbası için Kullanılan Malzemeler 

• 1 su bardağı ince bulgur,
• 3 yemek kaşığı tarhana,
• 1 yemek kaşığı un,
• ½ fincan kuru nane,
• 1 çay kaşığı karabiber,
• 1 büyük kuru soğan,
• ½ paket et suyu,
• 1 yemek kaşığı salça,
• 2 diş sarımsak,
• 1 kase yoğurt.

Kütahya Sıkıcık Çorbasının hazırlanışı: İnce bulgurun üzerine bir çay bardağı sıcak su gezdirilerek kabarması beklenir. Üzerine tarhana, un, karabiber ve nane eklenerek karıştırılır. Katı bir karışım elde edilir. Elimizde yuvarlayarak bilye büyüklüğünde küçük toplar yapıp, unlu bir tepsiye sıralanır. Bir başka tencerede soğan, yağı ve salça kavrulur. Üzerine beş su bardağı su doldurulur. Kaynayan salçalı suya önceden yuvardığımız toplar atılır. Birbirine yapışmaması için tane tane atmakta yarar vardır. Kısık ateşte bulgurlar iyice pişinceye kadar kaynatılır. Et suyu varsa suyuna karıştırılabilir. Sunum: Küçük bir kasede yoğurt ezilip, içine dövülmüş sarımsak eklenerek, isteğe göre çorbanın üzerine konulabilir.